İnsanı maddi və mənəvi pisliklərdən təmizləyən, nəfsini tərbiyə edərək Allahın razı olduğu əxlaqa çatmasına vəsilə olan ən böyük ibadətlərdən biri də Allah yolunda xərcləməsidir. Allah Peyğəmbərə möminlərin mallarından sədəqə almasını və bu yolla onları təmizə çıxarmasını əmr etmişdir. Ayədə belə bildirilir:

Onların mallarından sədəqə götür ki, bununla onları pak edib təmizə çıxarasan... (Tövbə surəsi / 103)

Ancaq insanları təmizə çıxaran bu xərcləmələr Quranda bildirildiyi kimi edilənlərdir. İnsanlar yolda gördükləri dilənçilərə bir az xırda pul verdikdə, köhnə paltarlarını bir-iki kasıba bağışladıqda və ya ac bir insanı doydurduqda üzərlərinə düşən məsuliyyəti artıqlaması ilə yerinə yetirdiklərinə inanırlar.Bunların hamısı Allah rizasını qazanmaq üçün edildikdə savab qazandıran davranışlardır. Lakin Allahın Quranda bildirdiyi hüdudlar vardır.

... Səndən Allah yolunda nə xərcləyəcəklərini soruşurlar. De: “Ehtiyacınızdan artıq qalanını!” Allah ayələri sizə belə bəyan edir ki, bəlkə fikirləşəsiniz. (Bəqərə surəsi / 219)

İnsanın dünyada yaşaması üçün lazımi ehtiyacları çox azdır. İstifadə etdiyindən başqa sahib olduğu mal-mülk ehtiyacından artıq qalan hesab edilir. Əsas nəyi xərcləmək deyil, insanın səmimi olaraq verə biləcəyi nədirsə onu verməsidir. Allah hər şeyin ən doğrusunu bilir və insanın ehtiyacından artıq qalanının nə qədər olduğunu da tamamilə onun ağlına və vicdanına həvalə edir. Dünyaya bağlı olmayan, axirətlərinin əvəzinə dünyalarını satanlar üçün Allah yolunda xərcləmək çox asan ibadətdir. Allah dünya hərisi olanların və ya bir az da olsa dünyaya bağlananların mallarından xərcləmələrini və dünya hərisliyini tərk etmələrini istəmişdir. Şübhəsiz ki, bu, möminlərin axirəti üçün çox vacib ibadətdir.

İnsanlar başqalarına yaxşılıq edərkən bunun özlərinə qətiyyən təsir etməməsini istəyirlər. Məsələn, ehtiyacı olan birinə əşyalar verəcəksə, özünün sevmədiyi, bəlkə də heç istifadə etmədiyi əşyaları verir.

Allah insanın özünə rəva bilmədiyi, köhnə hesab etdiyi və istifadə etmədiyi əşyalardan başqa sevdiyi əşyalardan da sərf etməsinin məqbul olduğunu bildirmişdir. Kimlər üçünsə sevdiyi şeylərdən xərcləmək çətin ola bilər, lakin insan ruhən təmizlənmək və gözəlliyə qovuşmaq üçün belə bir fədakarlıq etməlidir. Bu Allahın bizə bildirdiyi əhəmiyyətli sirdir. Əks təqdirdə Allah qətiyyən xeyrə çata bilməyəcəyini bildirmişdir.

Sevdiyiniz şeylərdən Allah yolunda xərcləməyincə xeyrə nail olmayacaqsınız. Sizin nə xərclədiyinizi, şübhəsiz ki, Allah bilir. (Ali İmran surəsi / 92)
Ey iman gətirənlər! Qazandığınız və sizin üçün torpaqdan yetişdirdiyimiz şeylərin yaxşısından Allah yolunda xərcləyin. Özünüzə verildiyi təqdirdə ancaq göz yumub alacağınız pis şeylərdən xərcləməyə çalışmayın. Bilin ki, Allah Zəngindir, Tərifəlayiqdir. (Bəqərə surəsi / 267)

Bir müsəlman üçün heç bir şey Allahın rizasını və sevgisini qazanmaqdan daha üstün deyildir. Mömin həyatı boyunca özünü Allaha yaxınlaşdıran vasitələr axtarır. Allah bir ayədə möminlərə belə bildirir:

Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun, Ona yaxınlaşmaq üçün vasitə axtarın və Onun yolunda cihad edin ki, bəlkə nicat tapasınız. (Maidə surəsi / 35)

Allah möminlərin xərclədiklərinin Ona yaxınlaşmaq üçün vasitə olduğunu sirr və müjdə olaraq Quranda bildirmişdir. Buna görə də müsəlmanlar üçün sevdiyi şeylərdən və ehtiyaclarından artıq qalanını xərcləmək çətin deyil, əksinə Allaha olan bağlılıqlarını və sevgilərini göstərmək üçün çox dəyərli fürsətdir. Bununla bağlı ayə belədir:

Bədəvilərdən eləsi də vardır ki, Allaha və Axirət gününə inanır, xərclədiyini Allah yanında yaxınlıq və Peyğəmbərin dualarına nail olmaq üçün vasitə sayır. Həqiqətən də, bu, onlar üçün yaxınlaşmağa bir vasitədir. Allah onları Öz mərhəmətinə qovuşduracaqdır. Həqiqətən, Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir. (Tövbə surəsi / 99)

Allah Onun yolunda xəclənənlərlə bağlı daha bir sirr vermişdir. İnsan fədakarlıq edərək bir şey xərclədikdə bu ona mütləq geri dönəcəkdir. Bu Allahın vədidir. Yoxsuluq qorxusu olmadan Allah yolunda mallarını xərcləyən insanlar hər zaman heç gözləmədikləri ruzilərlə qarşılaşarlar. Xeyir üçün xərclədikləri hər şey xeyirli şəkildə özlərinə geri dönər. Allahın bu vədinin bildirildiyi ayələrdən bəziləri belədir:

Onların doğru yola gəlməsi sənə aid deyildir. Yalnız Allah istədiyi şəxsi doğru yola yönəldir. Xərclədiyiniz hər bir sədəqə özünüz üçündür. Siz onu ancaq Allahın Üzünü dilədiyinizə görə sərf edirsiniz. Malınızdan Allah yolunda nə xərcləsəniz, əvəzi sizə tam verilər və sizə zülm edilməz. (Bəqərə surəsi / 272)
…... Allah yolunda nə xərcləsəniz, əvəzi sizə tam ödənilər və sizə zülm edilməz. (Ənfal surəsi / 60)
De: “Həqiqətən, Rəbbim istədiyi qullarına ruzisini bol edər, istədiyinə də onu azaldar. Nə xərcləsəniz, Allah onun əvəzini verər. O, ruzi verənlərin ən yaxşısıdır!” (Səba surəsi / 39)

Möminlər mallarını və canlarını Allah yolunda sərf edərkən yalnızca Onun rizasını və cənnətini istəyirlər. Ancaq ayələrdən aydın olduğu kimi, xərclədikləri hər şeyin özlərinə geri dönəcəyi Allahdan bir sirr olaraq verilmişdir. Ayədə bildirildiyi kimi əvəzinə başqasını verər. Bunlar həm dünyadakı nemətlər, həm də Allahın cənnətdə möminlər üçün hazırladığı daha üstün nemətlərdir. Xəsisliklə mallarını saxlayan və ya Allahın qoyduğu hüdudları aşaraq mallarını artırmağa çalışanların isə Allah bərəkətlərini kəsər. Bununla bağlı ayələrdən biri faiz alanların vəziyyətini bildirir:

Allah sələmi puç edir, sədəqələri isə artırır. Allah kafirləri və günahkarları sevməz. (Bəqərə surəsi / 276)

Mallarını sərf edənlərin Allah Qatında sahib olduqları bərəkət başqa ayələrdə belə bildirilir:

Mallarını Allah yolunda xərcləyənlərin məsəli yeddi sünbül verən bir toxumun məsəlinə bənzəyir ki, sünbüllərin hər birində yüz ədəd dən vardır. Allah istədiyi kimsənin mükafatını artırar. Allah hər şeyi Əhatəedəndir, Biləndir. (Bəqərə surəsi / 261)
Ey iman gətirənlər! Sədəqələrinizi, özünü camaata göstərmək məqsədilə xərcləyən, Allaha və Axirət gününə inanmayan şəxs kimi minnət qoymaqla və əziyyət verməklə puç etməyin. Bunun məsəli üzərində torpaq olan hamar qayanın məsəlinə bənzəyir ki, şiddətli yağış yağıb onu çılpaq hala salmışdır. Onlar qazandıqlarından heç bir şeyə nail olmazlar. Allah kafir xalqı doğru yola yönəltməz. Mallarını Allahın razılığını qazanmaq və nəfslərini möhkəmləndirmək üçün xərcləyənlərin məsəli təpə üzərindəki bağın məsəlinə bənzəyir ki, ona şiddətli yağış düşdükdən sonra o öz bəhrəsini iki qat verər. Hərgah ona şiddətli yağış düşməzsə, narın yağış da bəs edər. Allah sizin nə etdiklərinizi görür. (Bəqərə surəsi / 264-265)

Bu ayələrin hər biri Allahın Quranda iman gətirənlərə bildirdiyi sirlərdir. Onlar yalnızca Allahın rizasını, rəhmətini və cənnətini qazanmaq üçün xərcləyərlər. Ancaq Allahın bildirdiyi bu sirləri də bildikləri üçün Onun bərəkətini və rəhmətini də ümid edərlər. Onlar Allah yolunda mallarını və canlarını sərf etdikcə, halala və harama diqqət yetirdikcə Allah onların zənginliklərini artırar, işlərini asanlaşdırar və Allah yolunda xərcləmək üçün daha çox imkan yaradar. Heç bir narahatlıq və gələcək qorxusu olmayan, Allahdan qorxaraq Onun qoyduğu hüdudlara diqqət edən hər mömin öz həyatında bu sirri yaşayar.


Adnan Oktar: Bəli, bunu Peyğəmbərimiz (səv) hədislərində bildirmişdir, yəni hz. Mehdi (əs) dövründə belə bir iqtisadi böhran olacağını, böhranın bütün dünyanı bürüyəcəyini, hətta yağışların azalacağını, yağışların azalmasını da çox ətraflı bildirmişdir. Bunun ardından da həyat bahalılığının, bərəkətsizliyin yayılacağını qeyd etmişdir. Hətta insanların bazarda “mən bu gün də qazana bilmədim, bugün də qazancım olmadı” deyərək şikayət edəcəklərini də bildirir Peyğəmbərimiz (səv). Bu da hz. Mehdinin (əs) çıxış əlaməti olduğu üçün bunda da xeyir vardır.

Bunun səbəbi də insanların təvəkkülsüz olmaları, Allahın verəcəyi ruzini özlərindən bilmələri, özlərinin ruzini qazanmalarına inanmaları, qazanc qorxusu, pul yığma hərisliyi, kasıblara pul verməmək düşüncəsi, zəkat və sədəqələrdən çəkinmələri bu nəticəyə gətirib çıxarır. Amma müsəlmanlar bol-bol sədəqə versələr, zəkat versələr, malı saxlamasalar, pul yığmasalar, qızılı və gümüşü yığmasalar, bunu Allah yolunda xərcləsələr bu ölkələr üçün belə bir problem olmaz, heç cür olmaz. Amma pulu yığsalar, xərcləməkdən çəkinsələr, Allah yolunda istifadə etməkdən çəkinsələr, zəkat və sədəqə verməsələr donma olar. Yəni pul da donar, mal da donar, fabriklərdə donar, hər yerdə donma əmələ gələr və bunun nəticəsində də iqtisadi ölüm baş verər. Necə ki, hal-hazırda koma vəziyyətindədir, bu Peyğəmbərimizin (səv) bildirdiyi hadisədir.

(Cənab Adnan Oktarın Əl Qüds reportajından, noyabr 2008)